Quản lý và xử lý nước thải sinh hoạt đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ môi trường, đảm bảo sức khỏe cộng đồng và duy trì phát triển bền vững tại các khu dân cư, cơ sở công cộng và đô thị. Để thiết kế hệ thống thu gom và xử lý nước thải hiệu quả, việc tìm hiểu cách tính lưu lượng nước thải sinh hoạt chính xác là yêu cầu cơ bản và cần thiết. Năm 2025, các quy định và tiêu chuẩn kỹ thuật mới đã được ban hành, giúp các cơ quan, doanh nghiệp và hộ gia đình áp dụng đúng phương pháp, đảm bảo hệ thống xử lý đạt hiệu quả cao và tuân thủ pháp luật môi trường.
Lưu lượng nước thải sinh hoạt là tổng khối lượng nước thải phát sinh từ các hoạt động sinh hoạt hàng ngày của con người trong một khu vực nhất định, bao gồm tắm rửa, giặt giũ, nấu ăn, rửa bát, đi vệ sinh và các hoạt động khác như rửa nhà, tưới cây. Lưu lượng này thay đổi theo số người, thói quen sinh hoạt, thời gian trong ngày và mùa trong năm. Nước thải sinh hoạt chứa các chất hữu cơ, chất vô cơ và vi sinh vật, do đó cần được tính toán chính xác để thiết kế hệ thống thu gom, xử lý và xả thải đảm bảo tiêu chuẩn môi trường.
Lưu lượng nước thải sinh hoạt là tổng khối lượng nước thải phát sinh từ các hoạt động sinh hoạt hàng ngày
Lưu lượng nước thải sinh hoạt phụ thuộc chủ yếu vào số người sử dụng nước, mức tiêu thụ nước và hệ số điều chỉnh tùy vào loại hình khu dân cư hoặc cơ sở sử dụng nước. Cách tính lưu lượng nước thải sinh hoạt như sau:
Q=N×q×k
Trong đó:
Lưu ý: Không phải toàn bộ lượng nước sử dụng đều trở thành nước thải; hệ số k phản ánh tỷ lệ nước sử dụng thực tế chuyển thành nước thải.
Giả sử một khu dân cư có:
Áp dụng công thức:
Q=500×0.15×1=75 m³/ngày
Như vậy, lưu lượng nước thải sinh hoạt của khu dân cư này là 75 m³/ngày. Bên cạnh đó bạn có thể sử dụng đồng hồ nước thải để đo và tính nhanh hơn.
Cách tính lưu lượng nước thải sinh hoạt chi tiết
Theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 14:2025/BTNMT, có hiệu lực từ ngày 01/09/2025, việc tính toán lưu lượng nước thải sinh hoạt được thực hiện theo các phương pháp và tiêu chuẩn cụ thể để đảm bảo chất lượng môi trường và hiệu quả trong công tác quản lý nước thải. Phương pháp xác định nước thải sinh hoạt được quy định tại Mục 3 Quy chuẩn này, bao gồm:
Lưu ý:
>>>Tham khảo thêm: đồng hồ lưu lượng
Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi tính lưu lượng nước thải mà bạn cần nắm rõ:
1. Đơn vị tính: Lưu lượng nước thải thường được tính bằng m³/ngày hoặc lít/người/ngày, cần đảm bảo nhất quán trong toàn bộ quá trình tính toán.
2. Tiêu chuẩn cấp nước: Tiêu chuẩn q (lít/người/ngày) có thể thay đổi tùy theo loại hình khu dân cư, cơ sở công cộng hoặc mức sống của người dân.
3. Hệ số điều chỉnh (k): Không phải toàn bộ nước sử dụng đều trở thành nước thải; k phản ánh tỷ lệ nước thực sự chuyển thành nước thải. Hệ số này cũng có thể điều chỉnh theo mùa, giờ cao điểm hoặc đặc điểm sinh hoạt của từng khu vực.
4. Phân loại nguồn nước thải: Cần phân biệt nước thải sinh hoạt, công nghiệp và nước mưa nếu chúng cùng xả vào hệ thống thu gom. Tránh nhầm lẫn khi tính toán tổng lưu lượng để thiết kế hệ thống xử lý.
5. Thời gian và tần suất quan sát: Lưu lượng nước thải thay đổi theo giờ, ngày và mùa. Khi thiết kế hệ thống, nên tính toán lưu lượng trung bình và cực đại để đảm bảo hệ thống đủ công suất.
Lưu ý khi tính lưu lượng nước thải
Việc hiểu rõ và áp dụng chính xác cách tính lưu lượng nước thải sinh hoạt theo quy định mới năm 2025 không chỉ giúp các dự án xây dựng, khu dân cư hay cơ sở công nghiệp đảm bảo hiệu quả trong thiết kế hệ thống xử lý nước thải mà còn góp phần bảo vệ môi trường, giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước và nâng cao chất lượng cuộc sống. Tuân thủ các tiêu chuẩn mới là bước đi cần thiết để quản lý nguồn nước một cách bền vững và có trách nhiệm với cộng đồng. Mong rằng những chia sẻ trên của donghonuoc.org sẽ hữu ích với bạn!
>>>Có thể bạn quan tâm:
Khám phá ngay các cách đo lưu lượng nước đơn giản
