Trong bối cảnh yêu cầu bảo vệ môi trường ngày càng khắt khe, việc giám sát và quản lý nước thải không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp vận hành bền vững. Trong đó, đo lưu lượng nước thải đóng vai trò then chốt, cung cấp số liệu chính xác để đánh giá hiệu quả xử lý, kiểm soát chi phí và đảm bảo tuân thủ quy chuẩn. Lựa chọn được giải pháp đo phù hợp sẽ giúp hệ thống xử lý nước thải vận hành ổn định, hạn chế rủi ro và đáp ứng yêu cầu quản lý dữ liệu ngày càng chặt chẽ.
Việc đo lưu lượng nước thải đóng vai trò quan trọng trong công tác quản lý, vận hành và giám sát hệ thống xử lý nước thải.
Tiêu chí lựa chọn giải pháp đo lưu lượng nước thải phù hợp
Khi lựa chọn giải pháp đo lưu lượng nước thải, cần cân nhắc đồng thời nhiều yếu tố để đảm bảo thiết bị hoạt động ổn định và cho số liệu chính xác. Trước hết, cần xem xét đặc tính dòng chảy như lưu lượng dao động, sự xuất hiện của bọt, rác hoặc bùn, vì chúng ảnh hưởng trực tiếp đến độ tin cậy của phép đo. Điều kiện lắp đặt cũng là tiêu chí quan trọng, bao gồm việc đo trong ống kín hay kênh hở, không gian lắp đặt, và mức độ ăn mòn của môi trường.
Ngoài ra, mức độ chính xác mong muốn phải phù hợp với yêu cầu pháp lý hoặc mục đích vận hành của hệ thống. Doanh nghiệp cũng cần cân đối giữa chi phí đầu tư ban đầu và chi phí bảo trì lâu dài, đồng thời ưu tiên những thiết bị có khả năng kết nối và lưu trữ dữ liệu như Modbus, 4-20mA để thuận tiện cho việc giám sát. Bên cạnh đó, độ bền và tuổi thọ của thiết bị, đặc biệt khả năng chống bám bẩn và chống ăn mòn, sẽ quyết định hiệu quả khai thác trong suốt vòng đời sử dụng. Có thể sử dụng đồng hồ nước để đo chính xác nhất.
Hiện nay, trong lĩnh vực quan trắc và xử lý nước thải, ba công nghệ đo lưu lượng được sử dụng rộng rãi nhất gồm cảm biến siêu âm không tiếp xúc, lưu lượng kế điện từ, và cảm biến sóng radar. Mỗi giải pháp có nguyên lý hoạt động, ưu điểm và hạn chế riêng, phù hợp với những điều kiện vận hành khác nhau.
Cảm biến siêu âm không tiếp xúc hoạt động dựa trên nguyên lý phát sóng siêu âm xuống bề mặt nước và đo thời gian phản hồi của sóng để xác định khoảng cách đến mặt nước. Kết hợp với dữ liệu hình dạng kênh hoặc mương, hệ thống sẽ tính toán lưu lượng chính xác.Ưu điểm của giải pháp này là không tiếp xúc trực tiếp với nước thải, giúp giảm nguy cơ ăn mòn, bám cặn và hạn chế nhu cầu bảo trì. Việc lắp đặt cũng khá đơn giản, đặc biệt phù hợp với kênh hở, mương dẫn hoặc vị trí khó tiếp cận.
Tuy nhiên, cảm biến có thể bị ảnh hưởng bởi bọt, hơi nước hoặc sự thay đổi nhiệt độ, dẫn đến sai số nếu không hiệu chuẩn đúng cách. Ngoài ra, cần tính toán chính xác kích thước và hình dạng kênh để đảm bảo độ chính xác phép đo.
>>>Đừng bỏ lỡ: Tại sao tiền nước tăng đột biến? hãy tìm hiểu những nguyên nhân phổ biến
Dùng cảm biến siêu âm không tiếp xúc
Đo lưu lượng nước thải bằng lưu lượng kế điện từ là một trong những phương pháp cho độ chính xác và độ ổn định cao. Thiết bị này hoạt động dựa trên định luật cảm ứng điện từ Faraday, theo đó khi một chất lỏng có độ dẫn điện chảy qua vùng từ trường, nó sẽ tạo ra điện áp cảm ứng tỷ lệ với tốc độ dòng chảy. Điện áp này được các điện cực thu nhận và chuyển đổi thành giá trị lưu lượng.
Lưu lượng kế điện từ có nhiều ưu điểm như đo chính xác ngay cả với nước thải chứa rắn lơ lửng, không bị ảnh hưởng bởi áp suất, nhiệt độ hay độ nhớt, đồng thời không gây cản trở dòng chảy vì không có bộ phận cơ khí nằm trong lòng ống. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ áp dụng cho chất lỏng có độ dẫn điện nhất định, chi phí đầu tư cao hơn so với cảm biến siêu âm và yêu cầu lắp đặt trên hệ thống ống kín với khoảng đoạn ống thẳng đủ dài để đảm bảo kết quả đo chính xác.
Đo lưu lượng nước thải bằng sóng radar là giải pháp hiện đại sử dụng sóng điện từ tần số cao để xác định khoảng cách từ cảm biến đến bề mặt nước, từ đó tính toán lưu lượng dựa trên hình dạng và đặc tính kênh hoặc ống dẫn. Công nghệ radar có ưu điểm nổi bật là khả năng hoạt động ổn định trong môi trường khắc nghiệt, ít bị ảnh hưởng bởi bọt, hơi nước, bụi hoặc sự thay đổi nhiệt độ, giúp duy trì độ chính xác cao và giảm thiểu nhu cầu bảo trì.
Ngoài ra, thiết bị radar không tiếp xúc trực tiếp với nước thải nên hạn chế tối đa nguy cơ ăn mòn và bám cặn. Tuy nhiên, chi phí đầu tư ban đầu của hệ thống radar thường cao và yêu cầu kỹ thuật lắp đặt chính xác để tránh nhiễu sóng từ các vật cản xung quanh, do đó giải pháp này thường được áp dụng ở những công trình quan trắc đòi hỏi độ tin cậy cao và điều kiện môi trường phức tạp.
>>>Tham khảo ngay: Đồng hồ nước thải
Khi triển khai hệ thống đo lưu lượng nước thải, cần chú ý đến một số yếu tố để đảm bảo thiết bị vận hành chính xác và bền bỉ. Trước hết, cần khảo sát thực tế kỹ lưỡng để xác định loại thiết bị phù hợp với đặc tính dòng chảy, điều kiện môi trường và vị trí lắp đặt. Việc tuân thủ đúng hướng dẫn lắp đặt của nhà sản xuất, đặc biệt về khoảng đoạn ống thẳng hoặc vị trí cảm biến trong kênh là yếu tố quyết định độ chính xác phép đo.
Ngoài ra, để đo lưu lượng nước thải bạn cũng cần phải xây dựng kế hoạch bảo trì định kỳ như vệ sinh đầu đo, kiểm tra tín hiệu và hiệu chuẩn lại thiết bị khi cần thiết. Hệ thống cũng nên được trang bị khả năng ghi và lưu trữ dữ liệu liên tục để phục vụ báo cáo, giám sát và truy xuất khi xảy ra sự cố. Cuối cùng, nên dự phòng giải pháp thay thế hoặc thiết bị backup để đảm bảo việc quan trắc không bị gián đoạn trong trường hợp thiết bị chính cần bảo dưỡng.
Một số lưu ý khi triển khai hệ thống đo lưu lượng nước thải
Có thể thấy, mỗi công nghệ đo lưu lượng nước thải đều có những ưu điểm và điều kiện áp dụng riêng. Việc lựa chọn đúng giải pháp không chỉ dựa trên yếu tố kỹ thuật mà còn phải cân nhắc đến môi trường làm việc, yêu cầu pháp lý và chi phí vận hành. Một hệ thống đo lưu lượng được triển khai chính xác, kết hợp bảo trì định kỳ và quản lý dữ liệu khoa học, sẽ góp phần nâng cao hiệu quả xử lý, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và khẳng định cam kết phát triển bền vững của đơn vị vận hành. Tham khảo ngay các mẫu đồng hồ đo nước thải mới nhất tại website donghonuoc.org nhé.
>>>Xem thêm:
Cách phát hiện rò rỉ nước âm tường đơn giản tại nhà
Cách sửa vòi nước bị rò rỉ cho nhà chung cư, nhà cấp 4, nhà trọ
